Η τομάτα, αλλιώς και ντομάτα, είναι ένα κόκκινος ζουμερός καρπός, ιδανικός για σαλάτες και κύριο συστατικό της χωριάτικης σαλάτας.

Το φυτό

Η τομάτα (Solanum lycopersicum) είναι ένα φυτό της οικογένειας Solanaceae, ιθαγενές της Κεντρικής και Νοτίου Αμερικής, από το Μεξικό μέχρι το Περού. Ζει μόνο μερικά χρόνια και συνήθως καλλιεργείται ως μονοετές φυτό. Τυπικά φτάνει τα 1-3 μ. ύψος, αλλά δεν έχει αρκετά ανθεκτικό κορμό και στηρίζεται σε άλλα φυτά. Τα φύλλα έχουν μήκος 10-25 εκ. και είναι σύνθετα, αποτελούμενα από 5-9 μικρότερα φύλλα το καθένα μέχρι και 8 εκ. μακρύ με πριονοειδή γύρο. Τόσο ο κορμός του φυτού όσο και τα φύλλα έχουν τρίχωμα. Τα λουλούδια έχουν διάμετρο 1-2 εκ., είναι κίτρινα με πέντε μυτερούς λοβούς και μεγαλώνουν σε ομάδες αποτελούμενες από 3-12. Το φυτό κάποτε λέγεται και τοματιά / ντοματιά.

Υπάρχουν τομάτες θερμοκηπίου (αναρριχώμενες) και υπάιθριες τομάτες (ημιαναριχώμενες και αυτοκλαδεβόμενες) Οι αναριχώμενες και οι ημιαναριχώμενες χρειάζονται στήριξη η οποία γίνεται ειτε με σπάγο (θερμοκήπιο απο οριζόντιο σύρμα) είτε σε καλάμια όταν πρόκυται για υπαίθρια καλλιέργεια. Οι αυτοκλαδευόμενες τομάτες δεν χρειάζονται στήριξη διότι τυφλώνουν μόνες τους την κορυφή τους και δεν αυξάνονται προς τα πάνω.

Ο καρπός

Ο καρπός που επίσης λέγεται τομάτα είναι σφαιρικός ή μακρόστενος, είναι εδώδιμος, και όταν είναι ώριμος έχει έντονο κόκκινο χρώμα, διότι περιέχει τη χρωστική λυκοπένιο. Πριν ωριμάσει, η τομάτα έχει πράσινο χρώμα. Στα άγρια φυτά ο καρπός έχει διάμετρο 1-2 εκ., αλλά στα περισσότερα ήμερα είναι αρκετά μεγαλύτερος, από 5-10 εκ.

Η λέξη τομάτα προέρχεται από τη λέξη tomatl της γλώσσας Ναχουάτλ.

το βάρος της τομάτας είναι απο 250 -350 γραμμαρια (μεγαλοκαρπή), ενω υπάρχουν και μικρόκαρπα υβρίδια (cherry) τα οποία μπορούν να συγκομισθούν με το τσαμπί (και όχι μεμονομενα) και εχουν βάρος 50 - 100 γραμμαρια.



Χρήσεις

Η τομάτα καλλιεργείται τώρα σε όλο τον κόσμο και προτιμάται από πολλούς για σαλάτα, αλλά και για σάλτσες. Ένας άγνωστος, στην Ελλάδα τουλάχιστο, τρόπος παρασκευής της έγινε γνωστός με το κινηματογραφικό έργο Πράσινες Τηγανητές Τομάτες.